برای انجام یک خرید موفق و نگهداری بدون عیب یک سیستم تلفنی، نیاز به دانش کافی در زمینه تشخیص مدل های مختلف مبدل های ویپ و نحوه کارکرد آنها در بسیاری مواقع احساس می شود. در این مطلب قصد داریم به بررسی مبدل های ویپ بپردازیم و در مورد کارکرد آنها به طور مفصل توضیح دهیم.
بخش اول: مروری کلی بر مبدل VoIP
VOIP Adapter چیست؟
مبدل VOIP یا ATA دستگاهی است که سیگنالهای آنالوگ صوتی را به Packetهای IP دیجیتال جهت نقل و انتقال در شبکه IP تبدیل میکند. علاوه بر این ATA قابلیت تبدیل پکت های IP دیجیتال به جریان صوتی آنالوگ را دارد.
آداپتورهای VOIP استاندارد از طریق پورت FXS به تلفن آنالوگ وصل میشوند و بعد از آن از طریق کابل Ethernet (RJ45) ،مبدل شما با شبکه محلی (LAN) ارتباط برقرار میکند. بعضی از ATAها دارای پورت FXO هستند که میتوانند از طریق آن به PSTN (خط تلفن شهری)وصل شوند.
پورتهای FXO و FXS
پورت FXS واسط یا اینترفیسی است که ارتباط بین دستگاه موردنظر مثل دستگاه تلفن و یا PBX را به ATA برقرار میکند.
پورت FXO واسط یا اینترفیسی است که ارتباط بین خط POTS(خط تلفن ثابت)را با ATA برقرار میکند.
تعداد پورتهای مورد نیاز شما با توجه به تعداد تلفنها، سیستمهای PBX و خطوط POTS که قرار است به ATA متصل شود مشخص خواهد شد.
نحوه کار مبدلهای VOIP (ATA)
ATAها نسبتا دستگاههای سادهای هستند. ATAها بصورت یک پل بین شبکه IP و station device آنالوگ (مثل تلفن رومیزی) و یا با خطوط PSTN کار میکنند. با توجه به اینکه ترافیک صوتی از کجا نشات گرفته ATA این ترافیک صوتی را به یک شکل مناسب که قابل دریافت توسط شبکه مقصد یا دستگاه موردنظر باشد تبدیل خواهد کرد.
اگر ترافیک صوتی از یک تلفن آنالوگ یا PSTN نشات گرفته باشد ATA سیگنالهای صوتی آنالوگ را به دیجیتال تبدیل خواهد کرد بعد از آن سیگنالهای دیجیتال توسط کدکها فشرده میشوند و به دستههایی از packetها تقسیم میشوند که با استفاده از پروتکلهای سیگنالینک در طول شبکه IP نقل و انتقال مییابند.
اگر ترافیک صوتی از شبکه IP نشات گرفته باشند ATA(همان مبدل) packetهای دیجیتال را به سیگنالهای دیجیتال غیرفشرده (decompress) تبدیل میکند و بعد به سیگنالهای آنالوگ قابل دریافت توسط station device یا قابل ارسال در طول PSTN تبدیل میکند.
یک نکته کوتاه راجع به پروتکلها و کدکهای ATA
اگر شما به دنبال یک مبدل VOIP ساده برای منزل یا محل کارتان هستید، خیالتان راحت باشد در قسمت بعدی کاملا توضیح داده خواهد شد. مفاهیم پروتکلها و کدکها باعث گیج شدن افراد میشود و قطعا شما نمیخواهید این اتفاق برای شما بیافتد پس اجازه بدهید بیشتر راجع به پروتکلها و کدکها یاد بگیریم.
کدکها و پروتکلهای ATA
خوشبختانه سر شما بخاطر توضیحات نحوه عملکرد ATAها گیج نمیرود چون الان زمان این است که راجع به پروتکلهای VOIP و کدکهای صدا صحبت کنیم.
حتی اگر شما یک فرد فنی نیستید باز هم به دانستن یک سری اطلاعات پایهای در مورد پروتکلهای VOIP و کدکها احتیاج دارید. برای اینکه ATA شما به درستی کار کند باید از پروتکل و کدکی که سازگار با سیستم تلفنی VOIP و یا سرویس VOIP شما است استفاده کنید. پروتکل و کدکی که استفاده میکنید به شدت میتواند کیفیت تماس را افزایش یا کاهش دهد.
پروتکلهای ویپ
پروتکلهای VOIP نحوه انتقال packetهای صدا را در شبکه تعیین میکنند بطور معمول ATA یک پروتکل واحد را ساپورت خواهد کرد.
پروتکلهای معمول VOIP به شرح زیر هستند:
- SIP (session initiation protocol): SIP یک پروتکل استاندارد است که اکثریت قریب به اتفاق سرویسها و سیستمهای تلفنی VOIP آن را ساپورت میکنند و از آن استفاده میکنند.
- SCCP (cisco skinny client control protocol): SCCP پروتکل اختصاصی است که توسط call manager cisco و IP phoneهای آن مورد استفاده قرار میگیرد.
- MGCP: یک پروتکل قدیمی است که شاید قبلا به آن برخورده باشید. از این پروتکل زیاد استفاده نمیشود.
- H.323: مثل MGCP یک پروتکل قدیمی است که شاید قبلا به آن برخورده باشید و از آن زیاد استفاده نمیشود.
کدکهای صوتی
کدکهای صوتی مسئولیت فشردهسازی جریان صوتی شما را به packetهای دیجیتال دارند. علاوه بر این کیفیت صدا و پهنای باند مورد نیاز برای ارسال packetها را تعیین میکنند.
ATA بطور معمول چندین کدک صدا را ساپورت میکند.
اکثر کدکهای صدا به شرح زیر هستند:
- 13kbPS – GSM
- 15kbPS – iLBC
- 64kbPS – G.711
- 48/56/64kbPS – G.722
- 16/24/32/40kbPS – G.726
- 616kbPS – G.728
- 8kbPS – G.729
زمانی که شما مسئول set-up، نصب و پشتیبانی ATA برای یک ارایه دهنده سرویس VOIP هستید نیازی نیست نگران پروتکلها و کدکها باشید. فقط مطمئن بشوید ATA شما پروتکلها و کدکهای مشابه سرویس دهنده VOIP و یا سیستم تلفنی VOIPتان را ساپورت میکند.
و اگر شما مسئول راهاندازی هزاران ATA برای سرویس دهنده VOIP هستید اطمینان حاصل کنید که دانش کافی در زمینه پروتکلها و کدکها را دارید.
انواع مبدلهای (ATA) VOIP
- Single FXS (تک پورت FXS): ATA تک پورت FXS امکان اتصال به یک دستگاه تلفن را میدهد. ATA تک پورت دارای یک یا دو پورت Ethernet است.
- Dual FXS (دو پورت FXS): ATA دو پورت به شما این امکان را میدهد تا حداکثر دو تلفن به آن وصل شود.یک مبدل FXS دو پورت دارای یک یا دو پورت Ethernet است.
- FXO / FXS مبدل هایی که FXO / FXS هستند،امکان اتصال یک تلفن و یک خط PSTN را میدهد. این ATA ترکیبی بطور معمول برای قابلیتهایی نظیر Fail-over یا life-line مورد استفاده قرار میگیرد.
ممکن است این سوال به ذهنمان برسد که اگر بخواهیم بیشتر از 2 تلفن یا PSTN وصل کنیم از چه وسیلهای باید استفاده کنیم؟
به این منظور شما به گیتویهای (VOIP Gateway) VOIP احتیاج پیدا خواهید کرد. نحوه کار گیتویها مشابه عملکرد اصلی ATAها است با این تفاوت که گیتویها دارای تعداد پورت بیشتری هستند (تا 96 پورت).
ویژگیهای مبدل (ATA) VOIP
- ATAها بسیار ساده هستند و همچنین یکسری ویژگیهایی دارند:
- با پروتکلهایی نظیر MGCP, H.323, SIP سازگاری دارد.
- از کدکهای صوتی G.729A, G.726, G.723.1, G.711پشتیبانی میکند.
- سازگاری با T.38 (جهت عملیات مربوط به ارسال و دریافت FAX)
- دارای تکنولوژیهای حذف پژواک CNG, VAD, Jitter buffer هستند.
- قابلیت اعمال مدیریت تحت شبکه را دارند.
- قابلیت Auto provisioning از طریق HTTP/TFTP
ویژگیهای یاد شده صرفا شامل اکثر ویژگیهای استاندارد بین ATAها هستند. شایان ذکر است که هر ATA دارای تفاوتها و ویژگیهای مخصوص خودش نسبت به سایر ATAها میباشد.
بخش دوم: پرسش پاسخهای متداول در رابطه با مبدلهای (ATA) VOIP
فروش سالیانه دهها هزار ATA موجب بوجود آمدن سوالات زیادی برای شما میشود و نکته جالب اینجاست که سوالات مشابهی بارها و بارها پرسیده میشود و به این صورت مجموعهای از پرسش و پاسخهای متداول بوجود میآید.
مجموعه سوالات متدوال مربوط به ATA طی 5 سال گذشته جمعآوری شدند و شامل بیشترین سوالات متدوال در زمینه ATAهاست که اشخاصی نظیر شما پرسیدهاند.
1. مبدل VOIP چیست؟
مبدل (ATA) VOIP دستگاهی است که سیگنالهای صوتی آنالوگ را به packetهای IP دیجیتال جهت نقل و انتقال در شبکه IP تبدیل میکند علاوه بر این ATA، packetهای IPدیجیتال را به جریان صوتی آنالوگ نیز میتواند تبدیل کند.
2. قیمت مبدلهای (ATA) VOIP چند است؟
بطور معمول قیمت ATAها وابسته به نوع پیکربندی شدن بین 30$ تا 120$ میباشد.
3. پورت FXS چیست؟
پورت FXS ،واسط یا اینترفیسی است که دستگاه مورد نظر را (مثل تلفن) به ATA متصل میکند.
4. پورت FXO چیست؟
پورت FXO واسط یا اینترفیسی است که خطوط POTS را به ATA متصل میکند.
5. پورت RJ-45 چیست؟
پورت RJ-45 این امکان را میدهد که ATA با شبکه Data شما توسط اتصال Ethernet ارتباط برقرار کند.
6. آیا ATA میتواند عملیات ارسال و دریافت FAX را از طریق T.38 انجام دهد؟
بله. بعضی از ATAها پروتکل فکس (T.38) را ساپورت میکنند. گرچه بهترین گزینه فکس بر مبنای سرور IP میباشد.
7. چه کسی میتواند از ATA استفاده کند؟
همه میتوانند از ATA استفاده کنند، چه کاربرخانگی باشید چه یک کاربر اداری
بخش سوم: نحوه انتخاب صحیح یک مبدل (ATA) VOIP
به عنوان یک سرویس دهنده شما طرفدار پرپاقرص سختافزارهای VOIP نخواهید بود. شما قصد فروش سرویس VOIP را دارید و زمان زیادی را صرف خرید و فروش ATA نمیخواهید بکنید.
با توجه به تجربه کاری ما با هزاران سرویس دهنده VOIP ، طی 5 سال گذشته یکسری از ATAها کیفیت بهتری را نسبت به بقیه توانستهاند ارایه دهند. از مزایای این ATAها قدرتمندی بالا، تنظیمات آسان و طول عمر زیاد دستگاه را میتوان نام برد.
End Userها و مشتریان شما اغلب در رابطه با انتخاب ATA مناسب دچار سر درگمی میشوند.
اگر مشتری شما احتیاج به ATAای جهت اتصال به یک یا دو دستگاه تلفن آنالوگ داشته باشد:
Newrock HX 402
اگر مشتری شما احتیاج به اتصال یک یا دو خط POTS به همراه اتصال یک یا دو دستگاه تلفن آنالوگ داشته باشد
Newrock HX 422
البته شما هنوز هم به اطلاعات بیشتری در مورد ATAها قبل از تصمیمگیری در مورد تهیه کردنشان احتیاج دارید پس به مطالبی که در متن زیر توضیح داده شده توجه کنید.
چگونه یک مبدل (ATA) VOIP را انتخاب کنیم:
یک مبدل VOIP صحیح را انتخاب کنیم:
ATAها دستگاههای پیچیدهای نیستند اما این دلیل مناسبی نیست که با بیتوجهی فقط یکی از آنها را انتخاب کنیم. 4مرحله وجود دارد که با طی کردن قدم به قدم آنها میتوانیم یک ATA مناسب را انتخاب کنیم.
1. شما احتیاج به اتصال چه تعداد تلفن دارید؟
تعداد تلفنهایی که نیاز دارید به ATA شما وصل شود تعداد پورتهای FXS را تعیین خواهد کرد. اگر بخواهید یک دستگاه تلفن آنالوگ را وصل کنید پس به یک ATA تک پورت FXS احتیاج دارید. اگر بخواهید دو تا تلفن خانگی را وصل کنید به یک ATA با دو پورت FXS احتیاج خواهید داشت.
2. آیا قصد استفاده از یک خط POTS را دارید؟
اگر شما قصد دارید از یک خط PSTN (به عنوان life-line در حالتی که شبکه شما از کار میافتد) استفاده کنید در نتیجه شما احتیاج به یک ATA تک پورت FXO دارید. در حال حاضر بیشتر ATAها یک پورت FXO دارند بنابراین اگر شما نیاز به اتصال دو یا تعداد بیشتری خط PSTN دارید باید از گیتویهای FXO استفاده کنید.
3. آیا شما به یک مسیریاب (Router) احتیاج دارید؟
برای اینکه ATA شما توانایی ارسال و دریافت تماسهای VOIP را داشته باشد باید به شبکه شما وصل شود. تا زمانیکه ATAها بصورت تک پورت و دو پورت Ethernet ارایه میشوند شما باید بدانید به چند پورت Ethernet احتیاج دارید:
اگر شما در منزلتان روتر ندارید یا فقط یک پورت Ethernet در work station دارید پس به یک ATA با دو تا پورت Ethernet احتیاج دارید. اگر شما یک روتر خانگی در منزلتان دارید (با یک پورت خالی) و یا work stationای با چندین ورودی Ethernet دارید یکی از آن پورتها برای اتصال شما کافی است.
4. سایر سیتمهای شما چه پروتکل یا کدکی را ساپورت میکنند؟
برای اینکه ATA شما با سیستمهای شما بتواند کار کند احتیاج داریم بدانیم این سیستمها از چه پروتکلها و کدکهایی پشتیبانی میکند و بعد باید مطمئن شوید که ATA شما هم آن پروتکلها و کدکها را ساپورت میکند یا نه.
5. آمادگی برای مرحله بعدی؟
علاوه بر این شما باید بودجه و مدت زمان گارانتی دستگاه را هم در نظر بگیرید. در رابطه با اکثر تجهیزات VOIP مقرون به صرفه بودن و ضمانت استاندارد داشتن جنبه بسیار مهمی در خرید میباشد.